Phập Phồng Với Cánh Mai Vàng

Chỉ còn 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, nhưng những cành mai vàng đã bắt đầu khoe sắc tại nhiều nhà vườn. Hoa nở sớm khiến người trồng mai đứng ngồi không yên.

Hoa Mai Nở Sớm

Những ngày này, chúng tôi có mặt tại một số vườn mai vàng đẹp ở thôn Võ Dõng, xã Vĩnh Trung (TP. Nha Trang), thôn Trung Nam, xã Diên Toàn và thôn An Ninh, xã Diên An (huyện Diên Khánh) – những nơi được xem là “thủ phủ” của nghề trồng mai tỉnh Khánh Hòa. Các chậu mai sắp vào vụ Tết đang khoe sắc sớm, làm người trồng mai thấp thỏm lo âu. Theo ước tính của các nhà vườn, hiện nay, tỷ lệ mai nở bông chiếm từ 20 đến 30%, thậm chí có những vườn nở đến 50%.

Lo Lắng Của Người Trồng Mai

Đang chăm sóc cho khoảng 200 chậu mai ghép, ông Phước ở thôn Võ Dõng – người đã có hơn 20 năm trồng mai – không giấu nổi vẻ mặt nặng trĩu. “Hiện nay, số mai ghép đã nở hoa khoảng 30%; 1.000 chậu mai trồng tự nhiên thì đã nở rộ hơn 50%. Còn 2 tháng nữa mới đến Tết, không biết số phận những chậu mai còn lại sẽ ra sao. Đầu năm, trời không mưa; cuối năm, lạnh muộn; đợt không khí lạnh vừa kết thúc, trời bắt đầu nắng ấm đã kích thích mai nở sớm. Bao nhiêu vốn liếng đổ dồn vào vườn mai để trông chờ bán vào dịp Tết, nhưng thời tiết khắc nghiệt như năm nay chắc tôi sẽ thất thu.” Để minh chứng, ông Phước vạch lá mai chỉ cho chúng tôi xem những nụ hoa vừa tàn và một số nụ khác sắp nở. Chưa kể hiện tượng mai bị lá vàng đốm đã biểu hiện khắp vườn mai vàng bến tre , đọt non mọc lên khiến việc chăm sóc càng khó khăn hơn, làm giảm khả năng phát triển của những nụ mai còn lại.

Những biến đổi thời tiết thất thường và việc mai nở sớm không chỉ gây khó khăn cho người trồng mà còn đe dọa đến thu nhập của họ trong mùa Tết. Hy vọng rằng thời tiết sẽ ủng hộ, để những nụ mai còn lại kịp nở đúng dịp Tết, mang lại niềm vui cho mọi nhà.

Nỗ Lực Chăm Sóc Vườn Mai Hy Vọng Hoa Nở Đúng Dịp Tết

Ông Lê Văn Toại ở thôn Trung Nam cho biết, 300 chậu mai của gia đình ông đã nở sớm đến 30%. Hiện giờ, ông đang cố gắng chăm sóc những nụ còn lại, nhưng kết quả rất khó đoán. So với mọi năm, số nụ mai còn lại năm nay rất xấu, cây ít nụ và kém chất lượng. Theo tính toán của ông, năm nay lập xuân muộn, có thể rơi vào dịp Tết nên số nụ mai còn lại sẽ rất khó nở đúng hẹn.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Ánh ở thôn An Ninh - người đã có kinh nghiệm mấy chục năm trong nghề trồng mai - cũng bó tay trước những cây mai nở sớm. Ông Ánh cho biết, nếu thời tiết lạnh kéo dài thì có thể nhặt lá sớm và dùng thuốc kích thích để hoa nở theo ý muốn. Tuy nhiên, với thời tiết lạnh muộn rồi nắng nóng kéo dài khi nụ hoa đã to, không có cách nào để kìm chế hoa nở muộn lại. Trong trường hợp mai đã đến giai đoạn nhặt lá mà thời tiết lạnh kéo dài, cũng không thể làm cho hoa nở đúng dịp Tết.

Khi hỏi về nhận định của các nhà vườn mai vàng hoàng long về vụ mai Tết năm nay, chúng tôi chỉ nhận được những tiếng thở dài và cái lắc đầu. Thời tiết thất thường khiến cây mai - biểu tượng của mùa xuân ở các tỉnh phía Nam - đang nở rộ đón Tết sớm.

Ông Thanh Hùng, một thương lái đến từ TP. Hồ Chí Minh, cho biết: “Hiện nay, mai của các nhà vườn tại TP. Hồ Chí Minh đã nở 60-70%. Dự báo Tết năm nay, mai đẹp rất hiếm. Do đó, mấy ngày nay, tôi đã lùng sục một số nhà vườn tại Khánh Hòa để đặt cọc trước một số cây, nhất là những cây mai lớn, dáng đẹp. Năm nay, mai nở sớm là tình trạng chung của hầu hết các nhà vườn”.

Sự biến đổi của thời tiết đã tạo ra nhiều thách thức cho người trồng mai, khi những nụ hoa nở sớm không chỉ làm giảm chất lượng mà còn đe dọa đến thu nhập của họ trong mùa Tết. Hy vọng rằng, với sự chăm sóc tỉ mỉ và kinh nghiệm dày dặn, những nụ mai còn lại sẽ kịp nở đúng dịp Tết, mang lại niềm vui cho mọi nhà.

Thách Thức Khi Ghép Mai Vào Mùa Khô

Bên cạnh đó, nhiều nhà vườn cũng đang bận tâm khi công việc ghép mai không được thuận lợi. Thông thường, người ta ghép mai vào mùa khô, từ tháng 10 đến tháng 4 âm lịch năm sau. Sau khi ghép, gặp thời tiết thuận lợi, những mắt ghép lên mầm và bắt đầu phát triển. Tuy nhiên, năm nay, do thời tiết có những diễn biến bất thường nên nhiều cây mai ghép không phát triển.

Sau khi nhặt những cành hoa nở sớm, ông Phước cắt những đọt mai non để chuẩn bị cho vụ ghép mai mới. Năm nay, ông sẽ ghép gần 100 gốc mai để tăng số lượng gốc mai ghép trong vườn. Thế nhưng, những chậu mai ghép lại không phát triển như mong đợi, mặc dù ông đã bỏ công chăm sóc rất kỹ. Ông Phước cho biết: “Mai là loại cây phụ thuộc hoàn toàn vào thời tiết. Năm nay, nắng mưa thất thường nên có những mắt ghép không lên được, có mắt đã phát mầm nhưng rồi cũng chết. Mỗi gốc mai, tôi mua trung bình khoảng 2-3 triệu đồng. Việc ghép mai không đạt coi như mùa này thất thu.” Đầu năm, trời nắng nhiều; cuối năm, trời vừa mưa vừa lạnh là nguyên nhân khiến cho những mắt ghép trên cây mai khó phát mầm. Dù đã có thâm niên hơn 20 năm trong nghề trồng và ghép mai, ông Phước cũng chịu thua trước sự thất thường của thời tiết.

Thời tiết thất thường đã ảnh hưởng đến sự phát triển của các gốc mai ghép. Chỉ cho chúng tôi xem cây mai lớn ở góc vườn đã được ghép gần một năm nay nhưng vẫn trơ trơ, ông Lê Văn Toại kể, đây là gốc mai được mua với giá hơn 4 triệu đồng, là một gốc mai đẹp. Khi đưa về nhà, ông để nguyên bầu đất cũ (nhiều người khác thì bỏ đất cũ, thay bằng đất mới) đưa vào chậu. Được một thời gian, khi gốc phát triển ổn định, ông mới bắt đầu tiến hành ghép. “Dù đã chuẩn bị rất kỹ từ khâu cắt đọt, dùng dao tạo mối ghép, chăm sóc cây sau ghép…các mắt ghép vẫn không phát triển được; một số mắt ghép đã lên mầm nhưng lại bị chết. Tôi thấy nguyên nhân có thể do gốc mai ghép không mạnh, nhưng yếu tố quan trọng nhất vẫn là thời tiết không thuận lợi” - ông Toại cho biết.

Ông Toại cũng chỉ cho chúng tôi xem một gốc mai khác, được ghép cách đây gần ba năm. Gốc mai này phát triển rất tốt, cây đã có tán lá và vừa được một thương lái ở TP. Hồ Chí Minh mua với giá 8 triệu đồng. Ông Toại bày tỏ: “Từ trước đến nay, tôi chỉ sử dụng một phương pháp ghép mai. Thế nhưng, những gốc mai của các năm trước phát triển tốt, còn những gốc mai ghép năm nay thì chết đi sống lại. Như vậy, không phải do ghép sai phương pháp.” Được biết, năm vừa rồi, gia đình ông Toại đã bỏ ra mấy chục triệu đồng để mua mai gốc. Bên cạnh đó, chi phí phân bón, thuốc trừ sâu và công chăm sóc cũng không hề nhỏ. Việc ghép mai không đạt đã cho thấy một khoản tiền bị thua lỗ trước mắt.

Dẫu có nhiều lo toan, thấp thỏm, những người trồng mai vẫn đang cố gắng chăm chút cho mỗi gốc mai với hy vọng hoa sẽ khoe sắc đúng dịp Tết.